คำถาม : นึกกับคิดแตกต่างกันอย่างไรครับ
คุณครูไม่ใหญ่ :
คิด จะแรงกว่า นึก นึก จะเบากว่า
นึก
ก็คือ คิดเบา ๆ ผ่าน ๆ แผ่ว ๆ เหมือนเรานึกถึงดอกกุหลาบ ดอกบัว เราไม่ได้ใช้ความพยายามเลย
แต่พอให้นึกถึงดวงแก้ว เราเริ่มใช้ความพยายาม
สมมติ
หลวงพ่อบอกว่า ข้างหลังห้องมีช้างตัวหนึ่งยืนชูงวง ที่งวงมีกุหลาบสีแดง เรานึกเห็นภาพเกิดขึ้นในใจเลยใช่ไหม
แต่ไม่ชัดเจน นั่นคือ การนึก แต่ถ้า คิด เราต้องพยายามจะไปเค้นมันออกมา ซึ่งจะต่างกันตรงนี้นิดหนึ่ง
สรุป
คือ ต่างกันตรงหนักกับเบา นึกเบากว่าคิด นึกแล้ว มันไม่มึนหัว ไม่ปวดหัว แต่คิดปวดหัว
เริ่มต้นนึกนิมิตใหม่ ๆ อาจจะเป็นอุปสรรคนิดหนึ่ง แต่ทำบ่อย
ๆ ค่อย ๆ ผ่อน ๆ พอใจสบาย เดี๋ยวเราจะปรับได้
การเห็นด้วยตากับการ เห็นด้วยใจจะต่างกันนิดหนึ่ง
เห็นด้วยตา เราลืมตาก็เห็นได้ทันทีชัดเจน ๑๐๐% แต่เห็นด้วยใจ มันจะค่อย ๆ เห็นเลือนรางทีละนิด
มีบางท่านเท่านั้นที่สามารถซีร๊อก
(xerox) ภาพดวงแก้วปึ๊บทีเดียว ๖๐%, ๗๐%, ๘๐% แต่นาน ๆ หลวงพ่อจะเจอสักคนหนึ่ง แต่ที่ชัด ๑๐๐% ยังไม่เจอ
เวลาหลวงพ่อถามว่า
เห็นไหม เขาก็จะตอบว่า นึกออก แต่ไม่เห็น คือ นึกออกว่าเป็นดวงแก้ว แต่ไม่เห็น มันก็จะค่อย
ๆ อย่างนี้ ทีละนิด ทีนี้พอเรานึกเบา ๆ สบาย ๆ อย่างต่อเนื่อง ไปถึงจุดหนึ่งกำลังเพลิน
ใจมันจะหยุดนิ่งกึ๊ก เปลี่ยนสภาวะจากหยาบไปละเอียด ตอนนี้มันจะวูบเข้าไปข้างใน ตอนนี้เราจะเห็นชัดเลย
การเห็นนั้นจะมาพร้อมกับความสุขที่ตัวเบา ใจเบา สบาย ใจเป็นอิสระเกลี้ยงเกลา แต่การเห็นภาพอะไรต่าง
ๆ เช่น เห็นดอกไม้ ก็ไม่ได้มีความสุขนะ แต่มันไม่ทุกข์
คือเห็นแล้วก็เฉย ๆ แต่ถ้าเห็นข้างในจะมาพร้อมความสุข สดชื่น ใสบริสุทธิ์ เพราะฉะนั้น
นึก คือ การคิดเบา ๆ อย่างนั้น
คำตอบคุณครูไม่ใหญ่
๑๘ มกราคม
พ.ศ. ๒๕๔๑
ผู้ฟัง : ผู้นำบุญแก้วดอยธรรม
สถานที่ : ดอยสุเทพ จ.เชียงใหม่
ในโอกาส :ปฏิบัติธรรมผู้นำบุญ
วันจันทร์ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2564