บุญกฐิน
ถือเป็นบุญใหญ่ ที่มีอานิสงส์มากแบบสุด ๆ เพราะเป็นบุญที่ทำได้ยาก
และมีข้อจำกัดบางประการอย่างมากมาย อีกทั้งการทำบุญทอดกฐินก็จะมีเฉพาะในพระพุทธศาสนาเท่านั้น
จะต้องมีการบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีพระธรรมคำสอน
และมีพระสงฆ์สาวกผู้ปฏิบัติตาม ถึงจะทำบุญทอดกฐินได้ ซึ่งถือว่าเกิดขึ้นได้ยากมาก
ๆ เพราะในบางกัปไม่มีการทอดกฐินเลย เนื่อยจากไม่มีการบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
หากเราพลาดไปเกิดในยุคนั้นเข้า เราก็ไม่มีโอกาสได้ทอดกฐิน
นอกจากนี้การทำบุญกฐินยังมีความยากและข้อจำกัดอีกหลายประการ ซึ่งบัณฑิตนักปราชญ์ได้รวบรวมเป็นประเด็นเอาไว้ทั้งหมด
๗ ประการ เพื่อเราจะได้เห็นคุณค่าและปลื้มปีติว่า
เราคือผู้โชคดีที่ได้มาทำบุญตรงนี้ ณ ช่วงเวลานี้
ประการที่ ๑
บุญกฐินเป็นบุญพิเศษ เป็นกาลทาน ทำได้แค่ปีละ ๑ ครั้งเท่านั้น คือ ภายใน
๑ เดือน นับจากวันออกพรรษา
ประการที่ ๒ เป็นบุญที่ถูกจำกัดด้วยประเภทของทาน
คือ ต้องถวายเป็นสังฆทานเท่านั้น จะถวายแบบเฉพาะเจาะจงภิกษุรูปใดรูปหนึ่งเหมือนทานอื่น
ๆ ไม่ได้
ประการที่ ๓
บุญจากการทอดกฐิน
เป็นบุญที่ถูกจำกัดด้วยคราว
คือใน ๑ ปีแต่ละวัด จะสามารถรับกฐินและกรานกฐินได้ปีละครั้งเท่านั้น
ประการที่ ๔ วัดที่จะทอดกฐินได้นั้น
ต้องมีพระภิกษุที่อยู่จำพรรษาครบอย่างน้อย ๕ รูป
ถ้ามีพระจำพรรษาแค่ ๑-๔ รูป หรือจำพรรษาไม่ครบ หรือไม่มีพระจำพรรษาที่วัดนั้นเลย เราก็จะทำบุญทอดกฐินไม่ได้
ประการที่ ๕
ในวันทอดกฐิน พระภิกษุที่กรานกฐินต้องตัด เย็บ ย้อม
หรือรับผ้าจีวรสำเร็จรูปที่ทายกทายิกาตัดเย็บย้อมเสร็จเรียบร้อยแล้วถวายมาก็ได้
เมื่อได้ผ้าจีวรมาแล้ว ก็จะต้องกรานกฐินให้แล้วเสร็จภายในวันนั้น เมื่อพระผู้รับกฐินได้ทำการกรานกฐินเสร็จเรียบร้อยแล้ว
จึงจะถือว่าเสร็จพิธีกรานกฐินอย่างบริบูรณ์
ประการที่ ๖ การทำบุญทอดกฐินเป็นบุญที่ถูกจำกัดด้วยไทยธรรม คือของที่ถวายต้องเป็นผ้าผืนใดผืนหนึ่งในจำนวนไตรจีวรเท่านั้น
สมมติเรา เราถวายไปทั้งไตร
ท่านก็ต้องเลือกเอาผืนเดียว นอกนั้นจัดเป็นบริวารกฐินทั้งหมด
ส่วนมากมักจะเลือกเอาสังฆาฏิง่าย ๆ ไปถึงพาดได้ อธิษฐานได้
ประการที่ ๗ การทำบุญทอดกฐินและการถวายผ้ากฐิน
ถือว่าเป็นบุญแบบสุด ๆ เพราะเป็นสิ่งที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์ดำริขึ้นด้วยพระองค์เอง คือ ทรงมีพระบรมพุทธานุญาตให้ถวายแด่ภิกษุที่จำพรรษาครบ
๓ เดือน ซึ่งผิดกับการทำทานอย่างอื่น
ที่ต้องมีทายกทายิกาทูลขอกับพระองค์ก่อน เช่น การถวายผ้าอาบน้ำฝน
เกิดจากการที่มหาอุบาสิกาวิสาขาทูลขอกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นต้น
จากที่ได้กล่าวมาทั้งหมดจะเห็นได้ว่า การทอดกฐินเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยากแบบสุด
ๆ ดังนั้นการที่ลูกๆ จะตัดสินใจทำบุญทอดกฐินนั้น
ไม่ได้เป็นเรื่องธรรมดา ๆ แต่เป็นสิ่งที่เหนือธรรมดา
เพราะบุญกฐินเป็นซุปเปอร์บิ๊กบุญที่หาทำได้ยากยิ่ง
คุณครูไม่ใหญ่
11 ตุลาคม พ.ศ. 2554
วันเสาร์ที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2564